سالم و اصولی بودن تغذیه بارداری باعث بهبود رشد و نمو جنین میشود. مهم است بدانید در این دوران به چه ویتامین‌ها و ریز مغذی‌هایی بیشتر نیاز دارید. یکسری اصول کلی تغذیه بارداری را همگی میدانید مانند:دریافت مقدار زیادی میوه، سبزیجات، غلات کامل و … ولی تعدادی از مواد مغذی در تغذیه بارداری نیاز به توجه بیشتری دارند که در ادامه مهم ترین آن ها را آورده ایم:
میزان دریافت انرژی (کالری) در تغذیه بارداری
بهترین راه برای اطمینان از دریافت کافی انرژی، پایش میزان افزایش وزن دوران بارداری است. انرژی مورد نیاز مادران باردار در سه ماهه اول بارداری، شبیه زنان غیر باردار است ( حدود ۱۰ کیلو کالری اضافی در روز )، اما در طی سه ماهه دوم ۳۴۰-۳۶۰ کیلو کالری در روز، و در سه ماهه سوم ۱۱۲ کالری دیگر ( علاوه بر ۳ ماهه دوم )، افزایش پیدا می‌کند. اضافه دریافت کالری، وزن مادر و جنین را افزایش می‌دهد. از سوی دیگر کمبود انرژی دریافتی موجب کاهش وزن و به حرکت در آوردن ذخایر چربی و تولید متعاقب کتون می‌گردد که می‌تواند اثرات منفی بر ضریب هوشی جنین داشته باشد.
میزان نیاز به کربوهیدرات در تغذیه بارداری
نقش اصلی کربوهیدرات‌ها تامین انرژی برای بدن است. میزان نیاز به کربوهیدرات‌ها در بارداری حدود ۱۷۵ گرم در روز است.
چربی در تغذیه بارداری
چربی منبع عمده تامین انرژی برای بدن است و به جذب ویتامین‌های محلول در چربی و کاروتنوئید‌ها کمک می‌کند. در زمان بارداری در صورت داشتن رژیم غذایی حاوی W3 نیازی به مصرف اضافه اسید چرب به شکل مکمل نیست.
پروتئین در تغذیه بارداری
کمبود پروتئین در بارداری پیامد‌های نا مطلوب از جمله اختلال در رشد و سنتز سلول و بافت‌های جنین به دنبال دارد. حداکثر نیاز به پروتئین در دوران بارداری مربوط به سه ماهه سوم است.
فیبر در تغذیه بارداری
فیبر بخشی از میوه‌ها، سبزی‌ها و دانه‌های خوراکی به ویژه حبوبات و غلات می‌باشد که در بدن انسان هضم نمی‌شود. مصرف فیبر موجب حجیم شدن مدفوع و در نتیجه خروج راحت و سریع‌هر مدفوع شده و از بروز یبوست پیشگیری می‌کند. زنان باردار بایستی به مصرف نان‌های سبوس دار، غلات کامل، سبزیجات برگ سبز و زرد و میوه‌های تازه و خشک تشویق شوند.
ویتامین‌ها در تغذیه بارداری
در بارداری برخی ویتامین‌ها از اهمیت خاصی برخوردارند. بعضی از ویتامین‌ها از طریق رژیم غذایی قابل تامین است ولی در سایر موارد استفاده از یک مکمل ضروری است.
فولات ( اسید فولیک ) در بارداری
نیاز به اسید فولیک در دوران بارداری به علت تولید بیشتر گلبول‌های قرمز خون و شکل گیری دستگاه عصبی جنین افزایش می‌یابد. علاوه بر توصیه به مصرف منتبع غنی اسید فولیک، لازم است مکمل آن نیز طبق دستورالعمل کشوری به میزان ۴۰۰ میکروگرم در روز برای خانم‌های باردار تجویز شود. مصرف به موقع و کافی این ویتامین از ایجاد ضایعات عصبی خصوصا نقص مادرزادی لوله عصبی NTD پیشگیری می‌کند.
زنانی که سیگاری هستند و یا از مواد مخدر استفاده می‌کنند و همچنین زنانی که از ضد بارداری‌های خوراکی و دارو‌های ضد تشنج ( مثل فنی توئین ) استفاده می‌کنند و افرادیکه مبتلا به سندروم‌های سوء جذب هستند، در معرض خطر کمبود اسید فولیک قرار دارند.
ویتامین D در بارداری
بهترین منبع برای تولید ویتامین D نور خورشید است. سطوح پایین ویتامین D در طی بارداری فرد را مستعد ابتلا به پری اکلامپسی در می‌کند. کمبود ویتامین D در مادر با هیپوکلسمی نوزادی و هیپوپلازی مینای دندان در کودکی، ارتباط دارد.
مواد معدنی در بارداری
در بارداری مواد معدنی همانند ویتامین‌ها از اهمیت خاصی برخوردارند. بعضی از این مواد معدنی مثل آهن از طریق رژیم غذایی قابل تامین است ولی در سایر موارد استفاده از یک مکمل ضروری است.
آهن در بارداری
وجود آهن برای تولید گلبول قرمز خون، افزایش هموگلوبین، رشد و نمو و تامین ذخایر کبدی جنین صروری است. بیشترین نیاز به آهن پس از هفته بیستم بارداری رخ می‌دهد یعنی زمانی که بیشترین تقاضا از سوی مادر و جنین وجود دارد.
بندرت اتفاق می‌افتد که زنان با ذخایر کافی آهن جهت تامین نیاز‌های فیزیولوژیک بارداری وارد مرحله بارداری گردند، بنابراین مصرف مکمل آهن علاوه بر منابع غذایی غنی از آهن طبق دستورالعمل کشوری توصیه میشود.
ید بارداری
با توجه به نقش ید در متابولیسم بدن و تولید انرژی و نیز تکامل مغز جنین، میزان ید مورد نیاز در دوران بارداری افزایش می‌یابد به طوری که کمبود ید در دوران بارداری منجر به عقب ماندگی ذهنی، کم کاری تیرویید و گواتر و در شکل شدید آن کرتینیسم در نوزادی می‌گردد. همچنین نیاز به مصرف منابع غنی از ید ( مانند انواع ماهی ) در دوران شیردهی بیش از دوران بارداری می‌باشد.
جهت اطلاعات بیشتر مقاله‌ی بیماری ها و مشکلات شایع بارداری را مطالعه کنید.