افرادی که BMI زیر ۱۸/۵ دارند جزء افراد لاغر دسته بندی میشوند که این کمبود وزن و لاغری علل مختلفی می‌تواند داشته باشد و همچنین فرد را دچاد مشکلات و عوارض متعددی کند که در ادامه به تفصیل راجع به آن توضیح میدهیم.
علایم کمبود وزن و لاغری بیش از حد:
برخی افرادی که دجار کمبود وزن و لاغری هستند دچار علایمی میشوند از جمله آسیب پذیری بیشتر در برابر بیماری‌ها، احساس خستگی، ریزش مو، پوست خشک، آسیب به دندان‌ها و … . این علایم نشان دهنده‌ی اینست که بدن مواد مغذی‌ای که به آن نیاز دارد را از رژیم غذایی دیافت نمیکند.
بچه‌هایی که مبتلا به کمبود وازن هستند در رشد دور سر و قد آن‌ها نیز ممکن است اختلال ایجاد شود.
علاوه بر مواردی که در بالا به آن اشاره کردیم کمبود وزن و لاغری می‌تواند باعث مشکلات سلامتی زیر شود:
- استئوپروز ( پوکی استخوان )
- ابتلا به عفونت ها و کاهش توانایی بدن در مقابله با عوامل بیماری زا
- آنمی ( کم خونی )
- پریود های نامنظم در خانم‌ها
- مشکلات حاملگی
- مشکلات قلبی
کمبود وزن و لاغری بیش از حد به خصوص در افراد مسن می‌تواند بسیار خطرناک باشد و ریسک شکستگی استخوان و ابتلا به بیماری‌ها را در فرد افزایش می‌دهد.
علل کمبود وزن و لاغری:
عوامل بسیار زیادی وجود دارد که سبب کمبود وزن و لاغری در شخص می‌شود. برخی افراد به دلیل ژنتیکی که دارند از ابتدای تولد BMI کمی دارند. برخی افراد متابولیسم بالایی دارند و به همین علت علی رغم دریافت مواد غذایی و کالری زیاد وزن گیری در آن‌ها مشکل است.
برخی افراد از یک رژیم غذایی سالم و متعادل پیروی نمیکنند و مواد مغذی دریافت نمیکنند و به همین علت مبلا به کمبود وزن و لاغری هستند. برخی افراد فعالیت فیزیکی بسیار زیادی دارند و و مقدار کالری‌ای که در طول روز مصرف می‌کنند بیشتر از کالری دریافتی آن‌هاست و به همین علت دجار کاهش وزن میشوند.
برخی بیماری‌ها و شرایط فیزیکی باعث از دست دادن وزن و در نتیجه کمبود وزن و لاغری می‌شود از جمله:
- دیابت
- مشکلات تیرویید
- بیماری کرون
- عفونت
- سرطان
- ایدز
- مشکلات ریوی
- مشکلات گوارش که باعت تهوع، استفراغ و اسهال در فرد شود
برخی شرایط روحی نیز می‌تواند باعث کاهش وزن شود از حمله:
- استرس و اضطراب
- اختلالات خوردن مثل آنورکسیا و بولیمیا
تشخیص کمبود وزن:
بهترین روش اندازه گیری برای اینکه متوجه شوید آیا وزنتان در محدوده سلامت است یا خیر استفاده از (body mass index (BMI است. در این روش وزن و قد شما بررسی می‌شود. در افراد بالغ اگر این مقدار ۱۸.۵ تا ۲۴.۹ باشد یعنی فرد دارای وزن مناسب و سلامت است و اگر BMI فرد کمتر از ۱۸.۵ باشد یعنی مبتلا به کمبود وزن و لاغری است.
توجه داشته باشید که اندازه گیری BMI در همه‌ی افراد یکسان نیست برای مثال در افراد ورزشکاران و خانم‌های باردار نباید تنها به BMI فرد تکیه کرد.
راهکارهایی برای بهبود کمبود وزن و لاغری:
- وعده‌های‌غذایی را به ۵-۶ وعده در روز افزایش دهید.
- تنوع غذایی را رعایت کنید و از انواع گروه‌های غذایی شامل نان و غلات، سبزی‌ها و میوه‌ها، شیر و لبنیات، گوشت و حبوبات و تخم‌مرغ، چربی‌ها و روغن استفاده کنید.
- در وعده صبحانه از غذاهای پر انرژی مثل عسل، مربا و کره استفاده کنید.
- در میان وعده از بیسکوییت، کیک، شیرینی، شیر، بستنی، کلوچه، نان و پنیر خرما، سیب زمینی پخته، میوه‌های تازه و خشک و انواع مغز‌ها (بادام و گردو و پسته) استفاده کنید.
- از گروه نان و غلات (نان، برنج و ماکارونی) بیشتر استفاده کنید.
- همراه با غذا سبزی خوردن، سالاد و یا زیتون استفاده کنید.
- همراه با سالاد و سبزی‌ها از روغن‌های مایع نباتی مثل روغن زیتون استفاده کنید.
- همراه با غذا زیتون مصرف کنید.
- در صورت بی‌اشتهایی از انواع چاشنی‌ها (آبلیمو، آب نارنج، آبغوره و سبزیجات معطر) جهت تحریک اشتها همراه با غذا استفاده کنید.